Het fonds is een succes en past naadloos bij de doelstelling van SBNL Natuurfonds om particulier natuur- en landschapsbeheer te stimuleren door financiële middelen beschikbaar te stellen voor individuele projecten. Daarbij hanteert de stichting ook de ‘wise-use’ gedachte: natuur en landschap zorgvuldig beheren en er vervolgens uit oogsten. In de loop der jaren zijn talloze projecten gehonoreerd, zoals drones, die de bescherming van weidevogelnesten en reeën met kalfjes ondersteunen, en de aanleg van honderden meters heggenstroken.

Met dank aan de barones

Het is allemaal te danken aan Dietje Titia, barones van Hemert tot Dingshof-Coldeweij, die op 4 oktober 2010 op 95-jarige leeftijd kinderloos overleed. Bij testament liet ze haar miljoenenvermogen en haar huis in Lochem na aan SBNL Natuurfonds. Het geld moest ten goede komen aan natuur, landschap en erfgoed in Overijssel en Oost-Gelderland. SBNL Natuurfonds heeft haar erfenis belegd en stelt jaarlijks een bedrag beschikbaar uit het rendement voor een verscheidenheid aan projecten.

Wie was Dietje Titia? Een sober levende, intelligente, ruimdenkende en welbespraakte vrouw met een grote interesse voor natuur. Opgegroeid in Deventer in de familie van de beroemde Bussink Koekfabriek. Dietje Coldeweij, intelligent als ze was, ging rechten studeren aan de Universiteit van Amsterdam. Bij haar eerste baan op het ministerie van Justitie leerde ze de jurist mr. Jan baron van Hemert tot Dingshof kennen. In 1944 trouwde het stel.

Doe maar gewoon

Jan van Hemert behoorde tot een adellijk geslacht, dat teruggaat tot begin 1400. Dingshof was een havezate in Olst, die uiteindelijk in 1882 werd gesloopt. In 1819 verwierf de familie Van Hemert tot Dingshof de titel baron. Met haar trouwen werd Dietje barones, maar die titel gebruikte ze eigenlijk nooit. Doe maar gewoon, was haar motto. Dat uitte zich ook in soberheid. Liever een stoel van de kringloop dan een nieuwe.

Na een aantal omzwervingen naar Rotterdam en Nederlands-Indië vestigde het echtpaar zich als advocaten in Nijmegen, waarbij ze veel pro deo zaken deden. Ze vormden een ‘berucht’ duo doordat ze zich echt in zaken ‘vastbeten’. Dat heeft de gemeente Lochem, waar het echtpaar later naartoe verhuisde, aan den lijve ondervonden. Met succes verhinderde Dietje de bouw van een flatgebouw achter haar woning.

Liefde voor de natuur

Bij hun jaarlijkse reizen in binnen- en buitenland trokken ze vaak de natuur in. Die liefde kreeg Dietje mee van haar vader, een jager, die zijn dochter van alles over dieren en planten bijbracht. Thuis in Lochem onderhield ze een prachtige tuin tjokvol bollen en planten. Een eigen stukje natuur, waarvan ze een deel ‘stiekem’ meebracht van haar reizen.

Het testament met de schenking aan SBNL Natuurfonds past bij haar levensverhaal, waarin de natuur zo’n grote plaats innam. Het heeft er sinds 2012 voor gezorgd dat de natuur en het landschap in het oosten van het land een stukje mooier is gemaakt. Particuliere eigenaren van landgoederen en agrarische natuur dienden daartoe de aanvragen in.

Beoordelingscommissie

Een aparte commissie beoordeelt ze. Daarbij ligt in toenemende mate de nadruk op het versterken van de gemeenschapszin, bijvoorbeeld door het werken met vrijwilligers of door een educatief aspect. Strikt genomen moet de miljoenste euro nog worden uitgekeerd, maar dat is een formaliteit. Ook dit jaar zijn alweer meer dan voldoende aanvragen ingediend. Daarvan worden ongetwijfeld verschillende toegekend, zodat die bijzondere mijlpaal zeker wordt gehaald.

Gouden voorbeeld

Het Van Hemertfonds dient inmiddels als ‘gouden’ voorbeeld voor de andere fondsen die SBNL Natuurfonds in beheer heeft: het Nora Croin Michielsenfonds en de Bijdrage H.J.E van Beuningen voor wetenschappelijk onderzoek, en de fondsen voor natuur en landschap: Fonds West Gelderland, het Lida Jannink Fonds en het Weidevogelfonds Vanellus Vanellus.

Een van de projecten, gesteund door SBNL: project Paradijs voor de Patrijs

Meer dan 100 projecten

In totaal kregen sinds 2012 meer dan 100 projecten steun vanuit het Van Hemertfonds. Een kleine greep uit die projecten:

• In Montferland heeft het project Paradijs voor de Patrijs ervoor gezorgd dat de teruggang van de patrijs is omgebogen naar een mooie groei. 
• In Geesteren zorgden vrijwilligers ervoor dat er weidevogels zijn teruggekeerd, onder meer door boeren te belonen voor plas-drasgebieden. 
  In Huppel bij Winterswijk is een eeuwenoude korenspieker opgeknapt.
  
  Foto: Daniel Hoitink Fotografie
  
  
• Schoolkinderen in Steenwijk deden mee aan een lesprogramma over de zeldzame sleedoornpage. 
• Dichtgegroeide kolken in Kamperveen werden hersteld
   
  
• 
  Foto: SPLIJ+

Gepubliceerd in ons magazine Mijn Natuur, Herfst 2025

Tekst: Hans Siemes

Streamer: